Merkez Bankası, Birden Fazla Konutu Olanlara Kademeli İlave Vergi Önerdi

Merkez Bankası, Konut ve Kiralardaki Artışı Dizginlemek İçin Önerilerde Bulundu

İktidarın seçimlerden hemen sonra vatandaşın üzerine vergi yağdıracağı konuşulurken, yeni vergilere ilişkin ilk işaret Merkez Bankası’ndan (TCMB) geldi. Merkez Bankası, birden fazla konutu olanlara kademeli ilave vergi getirilmesi için iktidara öneride bulundu.

Banka, şirketlerin daha fazla ev yapıp kiraya vererek geçimini kiradan sağlayan ev sahiplerine alternatif olmaları ve ‘hisseli kiracılık’ modeline geçilmesi gibi öneriler de sundu. Merkez Bankası, konut ve kiralardaki artışı dizginlemeye yönelik somut önerilerini yayımladığı son enflasyon raporuyla kamuoyuna açıkladı.

Kiralardaki Sınırlamanın Yetersiz Olduğu Belirtiliyor

Kiradaki yüzde 25’lik sınırlamanın fiyat artışlarını önlemede yetersiz kaldığını, daha etkin yapısal önlemlere ihtiyaç olduğunu belirten Merkez Bankası, kiraların merkezi bir platform üzerinden takibinin sağlanması, kiralamalarda standartlar oluşturularak uygulamasının zorunlu hale getirilmesi ve kira piyasasının sağlıklı işlemesi için yeni düzenlemelerin yapılması çağrısında bulundu.

Yeni Düzenlemeler Neleri İçeriyor?

Merkez Bankası, iktidarın bu alanda yapması gereken yeni düzenlemeleri şu şekilde sıraladı:

• Sahip olunan konut sayısına göre kademeli vergilendirme ve boş konut vergisi
• Düzenli gelire sahip çalışanlara yönelik uzun vadeli, değişken faizli ya da eşik bir ücrete endeksli, ödeme esnekliğine sahip konut kredisi modelleri uygulanması
• Konut alımlarında sağlanacak kredilerin hane halkının sahip olduğu konut sayısına göre değişen faizle sağlanması
• Para politikası ile eşgüdüm içerisinde atılacak adımlar konut piyasasında orta-uzun vadeli istikrarın sağlanması için önem arz etmektedir

‘Hisseli Kiracılık’ Modeli Önerisi

Merkez Bankası dar gelirlilerin kiradan kurtulmaları için çeşitli ülkelerde uygulanan modellerin Türkiye’ye getirilmesini de önerdi. Bu kapsamda Londra’da uygulanan ‘hisseli kiracılık’ modeline işaret eden Merkez Bankası, bu modelin birikim düzeyi yetersiz hane halklarına konut sahibi olma imkanı sağlayabileceğini belirtti.

Merkez Bankası ayrıca diğer ülke örneklerini de şu şekilde sıraladı:

• Hollanda: Kamunun sahip olduğu konut stoku, serbest piyasada oluşan kira düzeyine kıyasla daha uygun kiralarla çeşitli gelir gruplarına paylaştırılmaktadır
• İtalya: Sosyal konutların kiraları ihtiyaç sahiplerinin gelir düzeylerine uyumlu olarak belirlenmiş oranlarda sübvanse edilmektedir

Şirketlerin Konut Yapıp Kiralaması Önerisi

Raporda, kiralık ev sayısının artırılmasına yönelik olarak şirketlerin teşvik edilmesi de önerildi. Özel sektörün kiralanmak amacıyla konut inşa etmesinin kiralık konut arzını artıracağı ve kira piyasasının düzenlenmesini kolaylaştıracağı belirtildi. Ayrıca, bu şirketlerin sermaye piyasaları aracılığıyla halka açılmaları ve portföylerini çeşitlendirmeleri, kiracılara tasarruf oranları düşük olsa dahi kira piyasasındaki şoklardan korunma imkanı tanıyacak.